Ngày 08/10/2021, tại buổi lễ tiếp nhận hiện vật do Bảo tàng Quảng Ninh tổ chức, gia đình nghệ nhân Nguyễn Tuấn Quyết và Nguyễn Thị Thanh Bình ở thành phố Hạ Long đã trao tặng bức “Phù điêu vịnh Hạ Long” cho Bảo tàng Quảng Ninh.
Gia đình nghệ nhân Quyết – Bình trao tặng
bức “Phù điêu vịnh Hạ Long” cho Bảo tàng Quảng Ninh
Đây là tác phẩm mỹ nghệ bằng than đá mà gia đình nghệ nhân Quyết – Bình đã dành rất nhiều tâm huyết để tạo nên. Bức phù điêu có chiều dài 80cm, chiều rộng nhất 70cm, độ dày trung bình khoảng 2cm, mô tả khung cảnh vịnh Hạ Long, có con rồng lớn, miệng ngậm viên ngọc to tròn bao quanh. Ý tưởng trên xuất phát từ tên gọi vịnh Hạ Long - nơi rồng xuống. Khung cảnh trên bức phù điêu là hình ảnh vịnh Hạ Long với hòn Gà chọi (Hòn Trống Mái) - biểu trưng của kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, phía xa xa là núi đá nhấp nhô, những cánh buồm to nhỏ, sóng nước lăn tăn vỗ nhẹ vào đảo đá.
Bức “Phù điêu vịnh Hạ Long” tại buổi lễ tiếp nhận hiện vật của Bảo tàng Quảng Ninh
Theo chia sẻ của chị Nguyễn Thị Thanh Bình, gia đình chị đã 3 đời làm nghề Mỹ nghệ từ than đá, loại than để chế tác các sản phẩm mỹ nghệ từ than đá phải được lấy từ một trong ba mỏ than lộ thiên: Đèo Nai, Cao Sơn, Cọc Sáu – Cẩm Phả, Quảng Ninh vì than ở đây có độ bền cơ học lớn, có sự gắn kết chặt chẽ, không bị vỡ vụn và đặc biệt là có ánh sáng lấp lánh như kim cương. Tuy nhiên, để kiếm được một hòn than như ý, các nghệ nhân phải mất rất nhiều công sức và thời gian, phải liên hệ đặt trước tại các mỏ, khi có phải đến tận nơi để lựa chọn. Sau khi mang về, các nghệ nhân sẽ lên ý tưởng cho sản phẩm phụ thuộc vào kích thước và hình thù của hòn than.Thời gian để hoàn thiện một sản phẩm mỹ nghệ từ than đá có thể là một tuần hoặc hơn, tùy theo chất lượng và kích thước của than, kích thước càng nhỏ, độ khó càng lớn và cũng mất nhiều thời gian hơn. Nhưng những bức to thì rất khó kiếm, phải khai thác lộ thiên mới có nên các sản phẩm làm ra cũng không nhiều.
Chị Nguyễn Thị Thanh Bình bên bức “Phù điêu vịnh Hạ Long”
Với đôi bàn tay khéo léo và tình yêu đối với quê hương vùng than của gia đình nghệ nhân Nguyễn Tuấn Quyết – Nguyễn Thị Thanh Bình, các sản phẩm mỹ nghệ từ than đá đã ra đời, đặc biệt là bức “Phù điêu vịnh Hạ Long”, đây là một trong 4 sản phẩm to nhất của gia đình anh chị, tác phẩm đã được trao bằng chứng nhận “Danh hiệu Sản phẩm Thủ công Mỹ nghệ Tinh hoa Làng nghề” năm 2008 do Hiệp hội Làng nghề Việt Nam trao tặng.
Bằng chứng nhận “Danh hiệu Sản phẩm Thủ công
Mỹ nghệ Tinh hoa Làng nghề” năm 2008
Hưởng ứng Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ 9 năm 2021 với chủ đề “Tinh hoa nghề Việt”, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh tổ chức trưng bày chuyên đề “Nghề điêu khắc than đá Quảng Ninh” tại tỉnh Thừa Thiên Huế từ ngày 22/7 đến 15/9/2021, gia đình nghệ nhân Nguyễn Tuấn Quyết và Nguyễn Thị Thanh Bình đã gửi gần 100 tác phẩm điêu khắc than đá tham dự, trong đó có bức “Phù điêu vịnh Hạ Long”.
Với mong muốn giữ gìn, quảng bá và phát huy giá trị làng nghề, đặc biệt là nghề thủ công mỹ nghệ điêu khắc than đá ở Quảng Ninh tới du khách trong nước và quốc tế, gia đình nghệ nhân Nguyễn Tuấn Quyết và Nguyễn Thị Thanh Bình đã quyết định trao tặng bức “Phù điêu vịnh Hạ Long” cho Bảo tàng Quảng Ninh. Đây là một nghĩa cử cao đẹp, góp phần làm phong phú thêm nội dung trưng bày tại Bảo tàng, để hiện vật được giữ gìn và phát huy giá trị, giới thiệu rộng rãi tới nhân dân và du khách./.
Bài, ảnh: Đặng Hoa - BTQN